انجمن علمی دانشجویی مهندسی صنایع معاونت فرهنگی و اجتماعی دانشگاه الزهرا(س) و انجمن های علمی دانشجویی مهندسی صنایع و راهآهن دانشگاه علمو صنعت و دانشگاه صنعتی قم با همکاری هلدینگ کاسپین " دوره آموزشی مستندسازی و ممیز داخلی ISO 9001" را با تدریس آقای مهندس محمدابراهیم شیرآقایی مدیرعامل هلدینگ کاسپین در روزهای 27 آذر الی 12 دی 1399 از ساعت 9 الی 13 در فضای مجازی ادوب کانکت برگزارکرد.
شرکتکنندگان در ابتدا با مفاهیم استاندارد ایزو آشنا شدند. انواع استانداردها و تقسیمبندیهای آن، نحوه دریافت گواهی ایزو و شرایط آن از این موارد بودند. سپس اصول هشتگانه مدیریت کیفیت بیان شد. این هشت اصل موارد زیر هستند: 1) سازمان متمرکز بر مشتری 2) رهبری 3) درگیری تمام افراد 4) رویکرد فرآیندی 5) دیدگاه سیستمی به مدیریت 6) بهبود مداوم 7) رویکرد واقع گرایانه در تصمیمگیریها 8) اعتقاد به منافع متقابل در مناسبات با تامینکنندگان.
در ادامه چرخه دمینگ (PDCA) معرفی شد. PDCA از ابتدای کلمات Plan، Do، Check و Act گرفتهشدهاست که به ترتیب به معنی برنامهریزی، انجام دادن، چک کردن و عمل کردن است. در حقیقت این چرخه، یک چرخه کاری چهار مرحلهای است که برای انجام تغییرات و بهبود فرایندها در کسبوکار میباشد. این چرخه چندین بار برای بهبود مستمر در سیکلهای زمانی مشخص تکرار میشود.
سپس مهندس شیرآقایی 10 بند استاندارد ایزو را به تفکیک بیان کردند و اقدامات لازم و مفهوم کلی هر کدام را بیان کرده و راهکار پیادهسازی هر کدام را آموزش دادند. ایشان در حین تدریس مثالها و نمونههایی هم برای یادگیری بهتر نام میبردند. سپس در قالب یک بازی آموزشی گروهی با چالشهای پیادهسازی الزامات مدیریت کیفیت کلاس را هدایت کردند و شرکتکنندگان الزامات و بندهای ذکر شده در استاندارد مدیریت کیفیت (ISO 9001:2015) را فراگرفتند.
10 بند استاندارد ایزو به شرح زیر است:
1) دامنه کاربرد ایزو
2) مراجع
3) اصطلاحات و تعاریف
4) ماهیت سازمان (درک سازمان و ماهیت آن، درک نیازها و انتظارات طرفهای ذی نفع، تعیین دامنه کاربرد سیستم مدیریت کیفیت، سیستم مدیریت کیفیت و فرآیندهای آن)
5) رهبری (رهبری و تعهد، خط مشی، نقشها و مسولیتها و اختیارات سازمانی)
6) برنامهریزی (اقدامات مرتبط با ریسکها و فرصتها، اهداف کیفیت و طرحریزی برای دستیابی به آنها، طرحریزی تغییرات)
7) پشتیبانی (منابع، صلاحیت، آگاهی، ارتباطات، اطلاعات مدون)
8) عملیات یا operation (برنامهریزی و کنترل عملیات، الزامات محصولات و خدمات، طراحی و توسعه محصولات و خدمات، کنترل فرآیندها و محصولات و خدمات تامین شده از بیرون، تولید و ارائه خدمات، ترخیص محصولات و خدمات، کنترل خروجیهای نامنطبق)
9) ارزیابی عملکرد یا performance evaluation ( پایش، اندازهگیری و تحلیل و ارزیابی، ممیزی داخلی، بازنگری مدیریت)
10) بهبود یا improvement ( کلیات، عدم انطباق و اقدام اصلاحی، بهبود مستمر)
در میان این آموزشها شرکتکنندگان کارهای گروهی بهصورت پروژههای کوچک را هم انجام دادند که در پایان کلاس تمام این پروژهها توسط استاد دوره بررسی و رفع اشکال صورت گرفت. در پایان این 16 ساعت کارگاه، آزمونی برگزار شد که در صورت قبولی، شرکت کنندگان مدرک دوره را دریافت میکردند. همچنین با توجه به نظرسنجی انجام شده، میزان رضایت این دوره آموزشی 97 درصد است.
سرفصلهای دوره:
1) چرا دانشجویان باید ایزو یاد بگیرند؟
2) آشنایی با الزامات استانداردهای مدیریت کیفیت
3) ایجاد تفکر سیستمی و رویکرد فرآیندی در مقابل رویکر وظیفهگرا و جزیرهای
4) اهمیت توجه به اصل اول استاندارد مدیریت کیفیت یعنی مشتری محوری
5) آشنایی با مفاهیم تفکر مبتنی بر ریسک، مدیریت تغییرات، مدیریت ریسکها و فرصتها، مدیریت دانش
6) توانایی در طرحریزی فرآیندهای سازمان در چارچوب خطمشی، برنامه استراتژیک، اهداف کلان، نقشه فرآیندها و ...
7) آشنایی با اصل بهبود مستمر
8) توانایی اداره جلسات بازنگری مدیریت و ممیزی داخلی
9) کسب تجارب پیادهسازی ایزو در شرکتهای مختلف
10) توانایی در طراحی مستندات مورد نیاز سازمانها شامل فرمها، روشهای اجرایی و ...
11) آشنایی با نحوه پیادهسازی ایزو توسط شما در هر سازمانی
12) افزایش مهارتهای مدیریتی برای شغل نماینده مدیریت با مدیریت کیفیت و سیستمها و روشها
13) توانایی در ارائه مشاوره استاندارد مدیریت کیفیت به سازمانها
14) تحقیق و پژوهش در زمینه استانداردهای مدیریت کیفیت، چالشهای پیشرو و ....
15) کمک به سازمانها در جهت ساخت و عرضه کالاها و خدمات موثرتر، ایمنتر و بهداشتیتر
16) تقویت رزومه کاری و موفقیت در مصاحبههای شغلی.
سازمان بینالمللی استاندارد یا ایزو یک شرکت غیردولتی است که وظیفه تدوین قوانین و مقررات و استانداردها در دنیا را دارد. استانداردها زبان مشترک افراد در دنیا هستند؛ صنایع مختلف و نیازهای مختلفی وجود دارد پس نیاز به یک قسمت واحد در دنیاست که بتواند استانداردهایی را به وجود آورد. استانداردهای سازمان ایزو را میتوان در یک دیدگاه به دو قسمت تقسیم کرد: 1) استانداردهای محصولی که به یک محصول دادهمیشود که ویژگیها وکارکردهای یک محصول را از لحاظ استانداردی بررسی میکند. 2) استاندارهای سیستمی که به یک سازمان یا شرکتهای تولیدی، خدماتی، بازرگانی، انتفاعی و غیر انتفاعی دادهمیشود که در آن نوع رویکرد سیستم و سازمان را استاندارد میکنیم. باید توجه داشت اگر یک سازمانی استاندارد سیستمی دارد نمیتوان گفت دارای استاندراد محصولی هست و برعکس، پس تفاوت این دو استاندارد را باید بدانیم. مهمترین و معروفترین استاندارد سیستمی، استاندارد ISO 9001 است. از مواردی که در ایزو 9001 بسیار اهمیت دارد، تفکر سیستمی و رویکرد فرآیند است. بدین صورت که سازمان را در قالب یک سیستم میبیند و با نگاه فرآیندگرا به سازمان سعی میکند ارتباط مطلوبی را بین واحدهای سازمانها ایجاد کند تا علاوه بر بهبود ارتباطات سازمان و کیفیت این ارتباطات، بتوان محصول و خدمات بهتری را نیز به مشتری ارائه کرد. همچنین این استاندارد با ایجاد الزاماتی در مستندسازی سازمان، سعی در ایجاد نظم میکند. لازم است تا سازمانهای متعهد فرآیندها و اقداماتی که بر رضایت مشتری و تولید محصول با کیفیت تاثیر میگذارد را مکتوب کنند و برای آن روشهای مشخصی را بنویسد تا سازمان بتواند محصولی با کیفیت یکسان تولید کند.


